مقدمه
امروز هود وسیله ای بوده که در اکثر آشپزخانه های خانگی و رستوران ها یافت می شود. هود و یا همان تهویه هوای آشپزخانه وسیله ای است که حاوی یک فن مکانیکی بوده که معمولا در بالای اجاق گاز قرار داشته و با تخلیه و فیلتر کردنِ هوا گرما، بخار، دود، چربی معلق و.... را از اتمسفر آشپزخانه پاک می کند. در واقع می توان گفت که این وسایل گازهای داغ و سمی حاصل از پخت و پز را از بین می برند و با حذف چربی و دود هوای آشپزخانه را تمیز نگه می دارند. زیرا تجمع چربی و دود می تواند به محلی جهت رشد باکتری و کپک تبدیل شود. این وسایل در مدل ها، طرح ها و رنگ های مختلف به مشتری ارائه می شوند. یکی از نکات حائز اهمیت در خرید هود، نوع متریال بکار رفته در آن است. گروهی از این وسایل از ورق استیل 430 که در عرف بازار به ورق استیل بگیر معروف است ساخته می شوند. با توجه به دوام، ماندگاری و قیمت ورق استیل بگیر، این قبیل هودها توانسته اند نظر مشتریان را به خود جلب کنند. البته هودهای دیگری که از متریال دیگری ساخته شده باشند نیز وجو دارند که در قسمت بعدی به آن اشاره خواهد شد.
انواع هودهای خانگی
هودِ استیل
هودهای موجود در آشپزخانه برحسب شکل و مکان قرار گیری شامل هودهای زیرکابینتی، دیواری، شومینه ای، تلسکوپی و دکوراتیو مورب می باشند. اما از نظر متریال به کار رفته در ساخت این وسایل، در بازار مصرف هودهای ساخته شده از فولادهای زنگ نزن همچون ورق استیل 430 و هودهای مسی بیشترین توجه را به خود جلب نموده اند. البته علاوه بر این دو ماده از مواد دیگری همچون روی، برنج، سرامیک و حتی چوب نیز در ساخت هودها استفاده می شوند. هودهای ساخته شده از این فولادها چند مزیت بزرگ دارد که عبارتند از: تمیزکاری آسان، مقاومت در برابر حرارت و خوردگی، قابلیت بازیافت 100 درصد، دوام و ماندگاری بالا. با توجه به قیمت ورق استیل بگیر و همچنین مزیت هایی که استفاده از این رده آلیاژی در ساخت هود دارد می توان گفت که این نوع از هودهای آشپزخانه از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه هستند.
هودِ مسی
عمده ترین دلایل انتخاب مس جهت تولید هودهای آشپزخانه عواملی دوام، زیبایی و آنتی باکتریال بودن آن بوده است. این قبیل هودها در آشپزخانه های سنتی و مدرن استفاده می شوند. یکی از ویژگی های هودهای مسی این است که در صورت ایجاد خراش روی آنها، خراشیدگی به مرور زمان تیره شده تا با دیگر قسمت های سطحی هود مطابقت داشته باشد. این بدین معناست که هرگونه نقص یا لکه بدون دخالت و تلاشی از سوی کاربر پوشانده خواهد شد. این ویژگی فلز مس کمک می کند تا هودهای ساخته شده از این فلز تا سال های سال زیبایی و دوام خود راحفظ کنند.
هود ساخته شده از روی
یکی دیگر از موادی که در ساخت هود از آن استفاده می شود فلز روی می باشد. روی درخشندگی کمتری دارد و با گذشت زمان تغییر رنگ می دهد. به همین دلیل است که اغلب به عنوان فلز زنده نامیده می شود. جهت جلوگیری از تغییر رنگ این نوع از هودها می توان هر چند وقت یکبار آن را پولیش کرده و واکس زد. خاصیت آنتی باکتریال بودن روی ویژگی دیگری است که سبب انتخاب این فلز جهت تولید هود شده است.
هود برنجی
برنج که آلیاژی ترکیبی از مس و روی می باشد در زمره آلیاژهای بهداشتی قرار می گیرد. زیرا حداکثر زمان زنده باکتری ها رو سطح این آلیاژ 4 ساعت می باشد. بنابراین بکارگیری هودهای برنجی به تمیزی و ایمن نگه داشتن آشپزخانه ها کمک می کند. تمیزکاری این نوع از هودها بسیار آسان بوده و اغلب توسط مواد ضد عفونی کننده تمیز می شوند. به طور کلی کار با آلیاژ برنج بسیار ساده است به این معنا که تولیدات سفارشی با استفاده از برنج راحت تر ساخته می شوند. این ویژگی به کاهش هزینه های تولید نیز کمک می کند.
چرا انتخاب ماده در تولید هودهای آشپزخانه اهمیت دارد؟
در قسمت قبلی نمونه هایی از موادی که در ساخت هودهای خانگی مورد استفاده قرار می گیرند معرفی شدند. اما چرایی انتخاب ماده ی مناسب برای ساخت هود نیز مهم است. هود یکی از مهم ترین وسایل موجود در هر آشپزخانه بوده که مسئول پاک سازی آلودگی های موجود در هوای آشپزخانه می باشد. این آلودگی ها ناشی از فرایند پخت و غذا می باشند. زیرا فرایندهای نظیر سرخ کردن مواد غذایی با روغن منجر به ایجاد گرما، دود، چربی و... در هوای آشپزخانه می گردد. اگر فرایند تهویه هوا در آشپزخانه ها صورت نگیرد و یا به صورت ناقص یا کم انجام شود وجود این عناصر در هوا موجب اختلال در تنفس انسان می شود. همچنین همانطورکه قبلا نیز اشاره شد وجود چربی و دود در محیط آشپزخانه محلی برای تولید و رشد باکتری هاست. به همین دلیل استفاده از یک هود با کیفیت که آلایندهای ناشی از پخت و پز را به بیرون انتقال دهد ضروری است. به همین دلیل یکی از عواملی که به طور مستقیم بر کارایی و کیفیت یک هود موثر است پارامتر انتخاب مواد (Material Selection) می باشد. از این رو انتخاب متریال در ساخت این تجهیزات بسیار مهم است. همچنین این وسایل باید به نحوی ساخته شده باشند که قابلیت سرویس دهی تا چندین سال را داشته و نیاز به نعویض نداشته باشند.